Hipoteza badawcza – przykład. Przykładowa hipoteza badawcza może brzmieć następująco: Kobiety mają wyższy poziom wiedzy na temat wirusa HIV i AIDS niż mężczyźni. Inny przykład prostej hipotezy badawczej. Wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia pielęgniarek rośnie ich poziom wiedzy o zakażeniach rotawirusami.
Większa część pracy dyplomowej to zazwyczaj praca odtwórcza – cytujemy dzieła innych – i zdarza się, że wskaźniki poziomu podobieństwa są za wysokie. Często w takie sytuacji promotorzy zamiast przyjrzeć się pracy, zobaczyć, które fragmenty zostały zaznaczone i dlaczego – każą ją po prostu poprawić, przeredagować.
Jak zrobić spis treści w pracy dyplomowej? 28 lut 2023 | Dla studenta, Wszystkie. Za chwilę pokażę Ci, jak przygotować spis treści pracy dyplomowej (licencjackiej, inżynierskiej lub magisterskiej). Dowiesz się, jakie są wymagane elementy dobrego spisu treści i pokażę Ci przykładowe spisy treści na konkretnych kierunkach.
Warto wiedzieć, jak stosować przypisy, cytaty i odnośniki w pracy. Poniżej przedstawimy ogólne zasady wraz z przykładami. Chciałybyśmy, aby ten referat potraktowano jako informator napisany dla studentów przez studentów. 2. PRZYPISY Niezbędnym elementem pracy dyplomowej są przypisy. Powinno być oczywiste dla autora każdej pracy o
Jak tworzyć przypisy tradycyjne? Mimo, że przypisy harwardzkie swego czasu zyskiwały coraz większą popularność, to jednak najczęściej stosowanym rodzajem odwołań bibliograficznych w pracach dyplomowych pozostały przypisy tradycyjne. Ich zadanie jest identyczne jak w przypadku przypisów harwardzkich.
Nie dosyć, że dowiem się jak tworzyć formularze ankiety, jak formatować pracę w MS Word, jak tworzyć przypisy, to jeszcze otrzymam na to wiele przykładów. Dzięki tej nowej edycji bestsellera dołączę do grona osób zadowolonych ze swojej pracy do tego stopnia, że nie będę się wstydzić pokazywać jej znajomym i rodzinie.
W7tBX6. W kolejnej części cyklu Porady z Szuflady zajmiemy się zapisem bibliograficznym artykułów z czasopism – zarówno tych naukowych, jak i nienaukowych. Zastanawiasz się, jak poprawnie zapisać artykuł z czasopisma w przypisie dolnym i bibliografii końcowej? Już podpowiadam! Kilka uwag wstępnych Na początku, tak jak w poprzednich wpisach z tej serii (pierwszym i drugim), przypomnę tylko, że sposobów przygotowywania przypisów i opisów bibliograficznych jest wiele. Kiedy przygotowujemy tekst pod konkretne wydawnictwo, kierujemy się zazwyczaj jego normą wydawniczą. Jest ona zwykle podana do wiadomości publicznej na stronie internetowej danego wydawnictwa lub czasopisma. W przypadku prac dyplomowych obowiązują nas z kolei zasady zaproponowane przez naszą uczelnię, wydział, instytut lub katedrę, o ile… takie istnieją. Z poniższych porad śmiało korzystaj wówczas, jeśli nie obowiązują cię żadne inne wskazówki edytorskie. Przedstawiam tutaj zasady dotyczące najbardziej typowego, tradycyjnego zapisu bibliograficznego, w którym cytowane publikacje objaśniamy w przypisach dolnych, a listę wykorzystanych pozycji umieszczamy na końcu dzieła. Nawet jeśli nie jest to może najbardziej ulubiony sposób zapisu w oczach osób czytających twoje teksty, to jednak jest to sposób bezpieczny i poprawny. Zaznaczę jeszcze, że mam tu także na myśli bibliografię tworzoną dla prac pisanych w języku polskim. To ważne, bo w każdym obszarze językowym panują inne zasady co do tworzenia spisu wykorzystanych dzieł. Stałe elementy adresu bibliograficznego Jakiś czas temu powiedzieliśmy sobie, że każdy adres bibliograficzny składa się z 4 podstawowych elementów: autora (który może być osobą, grupą osób, a nawet instytucją)tytułuwspółtwórców (tłumacza, ilustratora, itp.)adresu wydawniczego (zazwyczaj miejsca i daty wydania). Jeśli chodzi o artykuł z czasopisma te elementy mogą nie być wystarczające. Mowa bowiem o artykule w czasopiśmie – i artykuł i czasopismo musimy odpowiednio oznaczyć. W związku z tym dobrym uzupełnieniem informacji z dalszej części tego poradnika będzie poniższa grafika: Ważne: w przypadku prasy codziennej w miejscu przeznaczonym na rok wpisujemy datę dzienną, np.: „Gazeta Prawna” 20 lutego 2020 Pamiętaj, żeby datę zapisywać zawsze w tym samym formacie w całym tekście (jeśli wszędzie wpisujesz daty z kropkami, tu też wpisz: Jeśli chodzi o element kolejny – numer, zeszyt lub rocznik – wpiszemy tutaj oczywiście to, czym dokładnie operuje dane pismo. Jeśli pismo jest wydawane raz na kwartał w formie zeszytu i na stronie tytułowej pisma podano np. „zeszyt 25”, to trzeba będzie posłużyć się tutaj skrótem od „zeszytu”, czyli „Z. 25”, zamiast typowego „nr”. Niektóre pisma oprócz bieżącego numeru w danym roku podaje także informację, który to numer od początku wydawania pisma. Wówczas np. zobaczymy na okładce: Nr 4 (25). Tak też podamy to w bibliografii. Jeśli czasopismo operuje tymi wszystkimi „cząstkami”, należy podać je w kolejności od największej do najmniejszej, np. rocznik – numer – zeszyt. Artykuł z czasopisma – przypis bibliograficzny – Kiedy pierwszy raz przytaczasz dany artykuł z czaopisma Kiedy po raz pierwszy przytaczamy artykuł w naszym tekście, powinniśmy podać jego pełny opis w przypisie bibliograficznym. W przypadku artykułu naukowego, może to wyglądać w następujący sposób: J. Miodek, Błąd błędowi nierówny: ortografia w dydaktyce, „Warsztaty Polonistyczne” 2001, nr 2, s. 64. Zwróć uwagę, że tytuł cytowanego tekstu zapiszemy kursywą, natomiast nazwę czasopisma w cudzysłowie. Pamiętaj, aby podać dokładną stronę, z której cytujesz daną informację lub zdanie. Chyba że powołujesz się na cały ten tekst, wówczas podaj dokładny zakres stron, na których znajduje się cały ten artykuł. – Kiedy przytaczasz ten sam artykuł z czasopisma w kolejnym przypisie Jeśli od razu w kolejnym przypisie powołujemy się na tą samą pozycję, wystarczy zapisać: Tamże. lub odpowiednik łaciński: Ibidem. Pamiętaj, aby we wszystkich przypisach stosować pisownię albo łacińską, albo polską – nie należy mieszać! Jeśli odwołujemy się do tej samej pozycji, ale innej strony, wystarczy po „tamże” lub po „ibidem” dodać numer tej strony. Np. „Tamże, s. 65”. – Kiedy przywołujesz inną publikację danego autora w kolejnym przypisie Jeśli w kolejnym przypisie ponownie odwoływalibyśmy się do tego samego autora, ale innej jego publikacji, możemy nie powtarzać jego nazwiska. Wygląda to wówczas następująco: [pierwszy przypis] J. Miodek, Błąd błędowi nierówny: ortografia w dydaktyce, „Warsztaty Polonistyczne” 2001, nr 2, s. 64. [kolejny przypis] Tenże, Język Dzienników Stefana Kisielewskiego, „Orbis Linguarum” 1998, t. 8, s. 106. Łacińskim odpowiednikiem “tenże” jest “idem“. Postępując tak samo z autorką – kobietą – zastępujemy jej nazwisko zapisem “taż” lub łacińskim “eadem“. Zwróć uwagę, że słowo „Dzienniki” w drugim przykładzie zostały „wyprostowane” w stosunku do reszty tytułu zapisanej kursywą. A to dlatego, że mamy tutaj do czynienia z… tytułem w tytule. – Kiedy przywołujesz ten sam artykuł z czasopisma w dalszej części tekstu Jeśli odwoływalibyśmy się do tej samej publikacji w dalszej części tekstu, np. kilka przypisów dalej, należy zmienić zapis, choć wciąż będzie to zapis skrótowy. Nie ma potrzeby ponownego przywoływania pełnego opisu bibliograficznego. Jeśli w całym tekście cytowalibyśmy tylko jedno dzieło Miodka, możemy ograniczyć się do: J. Miodek, dz. cyt., s. 65. lub odpowiednik łaciński: J. Miodek, op. cit., s. 65. Ale jeśli mamy do czynienia z kilkoma tekstami tego autora, powinniśmy je jakoś od siebie odróżnić. Robimy to poprzez przywołanie jej tytułu (jeśli jest krótki: jedno- czy kilkuwyrazowy) lub fragmentu tytułu (jeśli jest dłuższy). Np.: J. Miodek, Błąd błędowi…, dz. cyt., s. 66. Niektóre normy wydawnicze sugerują także, aby w takich przypadkach zrezygnować ze skrótu “dz. cyt.”, ponieważ początek tytułu i trzy kropki już sugerują, że dane dzieło było wcześniej cytowane. Artykuł z czasopisma – opis bibliograficzny w bibliografii końcowej Opis bibliograficzny na liście wykorzystanych publikacji (tzn. w części pracy zatytułowanej “bibliografia”) będzie wyglądał bardzo podobnie. Z tym, że: zaczniemy od nazwisk autorów, nie od imion;podamy zakres stron, na których znajdowały się cytowane artykuły, nawet jeśli odwoływaliśmy się wcześniej tylko do konkretnych stron tych artykułów;uszeregujemy pozycje alfabetycznie;opis także zakończymy kropką. Zapis przykładowego artykułu będzie zatem wyglądał następująco: Miodek J., Błąd błędowi nierówny: ortografia w dydaktyce, „Warsztaty Polonistyczne” 2001, nr 2, s. 64-67. Pamiętaj jeszcze, że… Gdyby dana pozycja: nie miała autora – pominiemy autora i zaczniemy od tytułu dzieła (nie piszemy “anonim” ani “autor nieznany”);była artykułem w specjalnym numerze czasopisma, który był pod redakcją, wówczas podamy redaktorów po numerze/tomie pisma, np. Przykładowy Autor, Przykładowy tytuł artykułu, „Przykładowy tytuł czasopisma” 2019, t. 10, red. Przykładowy Redaktor, s. X-Y;była artykułem w specjalnym numerze czasopisma, który wyjątkowo miał też swój podtytuł, wówczas możemy dodać ten podtytuł po numerze/tomie pisma, np. Przykładowy Autor, Przykładowy tytuł artykułu, „Przykładowy tytuł czasopisma” 2019, nr 18: Przykładowy podtytuł, s. X-Y. Dodatkowo: jeśli chcielibyśmy dodać numer ISBN lub ISSN, pójdzie on na sam koniec opisu bibliograficznego;pamiętaj, że nazwy czasopism możemy podawać skrótowo – wszystkie słowa w tytułach czasopism poza spójnikami i przyimkami zapisujemy wielką literą – od tych wielkich liter tworzymy skróty; należy jednak najpierw sprawdzić, czy dany skrót dla danego pisma już funkcjonuje (np. GW dla „Gazety Wyborczej”). Uff! To chyba wszystko. Jeśli masz jeszcze jakieś pytanie związane z zapisem artykułu w bibliografii, daj znać w komentarzu poniżej : )
PODZIAŁ NA ROZDZIAŁY, PODROZDZIAŁY, PODPUNKTY I PARAGRAFY w pracy licencjackiej, magisterskiej, dyplomowej. Prace dyplomowe, jako obszerne dokumenty, nie mogą być napisane jednym ciągłym tekstem. Zagadnienia teoretyczne, badania (w przypadku prac badawczych) oraz wszelkie przeprowadzone analizy, muszą zostać ujęte w oddzielnych częściach prac (stanowią bowiem jakby nową myśl, na którą należy zwrócić uwagę recenzenta czy też innego czytelnika). Dlatego każda praca dyplomowa (praca licencjacka, praca magisterska i praca inżynierska) i to niezależnie od jej zakresu tematycznego, musi posiadać formalnie określoną strukturę. Wyznaczają ją min. rozdziały i podrozdziały, a czasem nawet paragrafy/punktory (podziały bardziej szczegółowe). Taka strukturyzacja uwidacznia, że kończy się pewna część pracy dyplomowej, a zaczyna kolejna - tematycznie odrębna. Rozdziały i podrozdziały stanowią rozwinięcie/zrąb główny pracy licencjackiej lub innej pracy dyplomowej (wokół nich tworzy się otoczkę w postaci wstępu/wprowadzenia do pracy i zakończenia/ podsumowania, czyli uwieńczenia 'dzieła'). Jak już wcześniej wspomnieliśmy, rozdziały odzwierciedlają strukturę pracy dyplomowej oraz dzielą każdą pracę licencjacką, pracę magisterską, pracę inżynierską - na określone części i sygnalizują, który obszar danego tekstu będzie dotyczyć badań (na przykład w pracy magisterskiej lub w pracy inżynierskiej). Budowa rozdziałów: Rozdziały pracy dyplomowej (pracy licencjackiej, pracy magisterskiej, pracy inżynierskiej) zbudowane są z podrozdziałów, a podrozdziały mogą zawierać kolejne podrozdziały, czyli paragrafy. Ilość i objętość rozdziałów zależy od podejmowanej problematyki. Przykładowo - poprawny podział na rozdziały, podrozdziały i paragrafy w pracy dyplomowej; może wyglądać następująco: Rozdział I. Problematyka badań w świetle literatury przedmiotu Podrozdział (Tytuł) Podrozdział (Tytuł) Paragraf(Tytuł) Paragraf(Tytuł) Paragraf(Tytuł) Podrozdział (Tytuł) Paragraf (Tytuł) Paragraf (Tytuł) Podrozdział (Tytuł) Podrozdział (Tytuł) Rozdział II. Założenia metodologiczne i organizacja badań własnych Podrozdział (Tytuł) Podrozdział (Tytuł) Podrozdział (Tytuł) Rozdział III. Analiza i interpretacja wyników badań własnych Podrozdział (Tytuł) Podrozdział (Tytuł) Podrozdział (Tytuł) Paragraf (Tytuł) Paragraf (Tytuł) Paragraf (Tytuł) Rozdział IV. Tytuł Podrozdział (Tytuł) Podrozdział (Tytuł) Podrozdział (Tytuł) Podział pracy licencjackiej czy też innej pracy dyplomowej - na konkretne rozdziały i podrozdziały oraz ich tytułowanie, ułatwia uporządkowanie treści takiej pracy i uwidacznia odwoływanie się do poszczególnych teorii. Tekst każdej pracy dyplomowej należy podzielić na części opatrzone tytułami/nagłówkami (w celu ukazania wyraźnej struktury pracy licencjackiej, pracy magisterskiej czy też pracy inżynierskiej; a tym samym uzyskania klarowności i przejrzystości treści). Działa to w ten sam sposób, jak na przykład - kiedy otwieracie gazetę, to na samym wstępie zwracacie uwagę na wytłuszczony, powiększony i pogrubiony nagłówek. Wiecie wtedy, co jest najważniejsze w całym tekście, co on mniej więcej zawiera i od czego rozpoczniecie jego czytanie * Zatem pamiętajcie o tym, aby kolejne elementy pracy dyplomowej - wyróżniać za pomocą pogrubionych i/lub powiększonych tytułów (jest to właśnie najlepszy sposób na oddzielenie poszczególnych jednostek tekstu i na zwrócenie uwagi na jego najważniejsze elementy).Niezbędne wskazówki do poprawnego podziału pracy dyplomowej na rozdziały: Podział pracy licencjackiej lub innej pracy dyplomowej - na rozdziały, podrozdziały i ewentualne paragrafy, należy przedyskutować i przeanalizować z promotorem. Każdy kolejny rozdział należy rozpoczynać od nowej strony. Jeśli chodzi o podrozdziały, to wystarczy oddzielać je - jednym pustym wersem. Zazwyczaj przyjmuje się, że do oznaczania kolejnych rozdziałów używamy numeracji rzymskiej. Natomiast podrozdziały oznaczamy za pomocą cyfr arabskich (jednak nie jest to regułą). Numer strony, na której rozpoczyna się rozdział lub podrozdział, musi być napisany w formacie arabskim (równo z prawym marginesem strony). Tytuł i numer rozdziału można umieścić na środku lub wyrównać do lewej strony (polecamy tą drugą możliwość). Jak już wspomnieliśmy powyżej, tytuły rozdziałów należy wyróżnić na tle tekstu - za pomocą pogrubienia i/lub dzięki zmianie rozmiaru czcionki na większą. Rozdział nie może nosić tytułu całej pracy licencjackiej czy też innej pracy dyplomowej, którą w danym momencie piszecie. Tytuł rozdziału nie może pokrywać się z tytułem podrozdziału. Jeśli zamierzacie dodatkowo zmienić styl zapisu rozdziałów, to należy konsekwentnie stosować taki sam styl w całym tekście (dzięki temu, wydzielone partie tekstu staną się bardziej przejrzyste, a cała praca będzie sprawiać wrażenie spójnej). Wystrzegajcie się sytuacji, w której rozdział będzie zawierał tylko jeden podrozdział. Pamiętajcie o zachowaniu prawidłowych proporcji pracy dyplomowej (praca magisterska musi na przykład zawierać więcej niż dwa rozdziały). Przyjmuje się, że przyzwoita praca dyplomowa powinna zawierać od 3 do 5 rozdziałów (każdy z co najmniej dwoma podrozdziałami). Należy także utrzymać podobną objętość wszystkich rozdziałów. Nie może się zdarzyć tak, że pierwszy rozdział będzie zawierał 2 strony, a kolejne na przykład po 10 stron. Zatem objętość poszczególnych rozdziałów i podrozdziałów musi być proporcjonalna (rozdział teoretyczny nie może być znacznie bardziej obszerny od rozdziału badawczego czy też rozdziału praktycznego - w przypadku prac magisterskich lub prac inżynierskich). Zagadnienie pojawiające się w jednym z rozdziałów nie może być ponownie omawiane w innych rozdziałach. Jeśli chodzi o prace badawcze (na przykład - prace magisterskie lub prace inżynierskie), to ich spisy treści powinny zawierać rozdziały na temat sfery metodologicznej oraz analitycznej. W odniesieniu do prac licencjackich, to powinny się one opierać głównie na podejściu do problemu badawczego (w odniesieniu do literatury przedmiotu). Musicie wiedzieć, że podczas podziału (pisanej przez Was pracy dyplomowej) na rozdziały, podrozdziały lub nawet paragrafy; musicie dbać o zachowanie spójności, klarowności, przejrzystości i konsekwencji w tekście (bez względu na to czy piszecie pracę licencjacką, pracę magisterską, czy też pracę inżynierską). Są to bardzo ważne cechy, które decydują o jakości tychże 'dzieł'. Dlatego każdy rozdział pracy magisterskiej powinien implikować następny, a przejście od jednego rozdziału do drugiego musi być umiejętne i płynne. Pamiętajcie o tym, że każdy rozdział pracy licencjackiej lub innej pracy dyplomowej musi stanowić jej autonomiczną całość. Nie może odbiegać od tematu Waszego 'dzieła'. Musi być spójny z wcześniejszym tekstem i płynnie przechodzić w kolejny. Musicie także wiedzieć, że rozdziały pracy licencjackiej, pracy magisterskiej czy też pracy inżynierskiej; muszą rozpoczynać się krótkim wprowadzeniem i kończyć - podsumowaniem. We wstępie do rozdziału można zamieścić streszczenie jego treści, które ułatwi czytelnikowi zrozumienie intencji i zamysłu autora. Natomiast w zakończeniu należy krótko podsumować treść rozdziału i/lub zawrzeć wnioski. Oto wybrany przez nas wzór, przykład podziału na rozdziały i podrozdziały z gotowej, napisanej już przez kogoś pracy dyplomowej: Rozdział I. Reklama w świetle literatury ...........6 Pojęcie i istota reklamy ... Rodzaje i cele reklamy ... Reklama a teoria komunikowania marketingowego ... Reklama w mediach tradycyjnych ... Reklama w nowych mediach ... Badania efektywności kampanii reklamowych ... Rozdział II. Techniki perswazyjne w kontekście reklamy ...........35 Pojęcie i istota perswazji ... Perswazja a manipulacja ... Perswazja a propaganda ... Reklama a oddziaływanie na potrzeby konsumenta ... Reklama a język ... Rozdział III Psychologiczne mechanizmy wpływu reklamy na konsumenta na przykładzie marki XYZ ...........62 Reklama a pamięć i procesy uczenia się ... Konstruowanie i emitowanie reklam w świetle badań nad pamięcią ... Reklama a emocje ... Reklama w procesie motywacyjnym ... Reklama a zmiana postawy (zachowania) konsumpcyjne ... Analiza reklamy na podstawie marki XYZ ... Marka XYZ a nowe media ... Reklama a media w świetle badań ... Numerowanie rozdziałów, podrozdziałów..., podczas pisania pracy licencjackiej, pracy magisterskiej czy też pracy inżynierskiej? Jeśli chodzi o numerowanie rozdziałów, podrozdziałów (a w niektórych przypadkach paragrafów) w pracy dyplomowej, to z technicznego punktu widzenia macie ułatwione zadanie - dzięki komputerowym programom do edycji tekstu ( na przykład dzięki, znanemu już pewnie przez większość z Was, programowi Word). Programy te, przy pomocy częstych aktualizacji i coraz to bardziej zaawansowanych funkcji, umożliwiają automatyczne ujednolicanie wszystkich numerowanych części tekstu. W celu, na przykład: oznaczenia konkretnego rodzaju czcionki, rozmiaru i wcięcia tekstu czy właśnie ujednolicenia stylu numeracji; należy zapoznać się dokładnie z funkcjami numerowania, które są dostępne na pasku narzędzi (funkcje te są zależne od posiadanej przez Was wersji danego programu do edytowania tekstu). To właśnie tam znajdziecie przeróżne przykłady oraz opcje, spośród których będziecie mogli wybrać interesujący Was styl numerowania. Numeracja poszczególnych działów pracy dyplomowej jest obowiązkowa i niezbędna. Dzięki takiemu zabiegowi, poszczególne elementy pracy, będą mogły być odpowiednio pogrupowane i będzie łatwiej je odszukać w tekście. Uogólniając, numerowanie działów w pisanej przez Was pracy licencjackiej, pracy magisterskiej lub pracy inżynierskiej, pozwala na uporządkowanie jej treści. * Drodzy Czytelnicy, poprawny podział na rozdziały pracy licencjackiej, pracy magisterskiej czy też pracy inżynierskiej - sprawi, że Wasze 'dzieło' będzie znacznie bardziej przejrzyste i czytelne. Dlatego warto jest się solidnie przyłożyć do tego zagadnienia. Oszczędzi to sporo wysiłku nie tylko Wam samym, ale także Waszemu promotorowi, komisji egzaminacyjnej oraz na pewno wpłynie na lepszą ocenę napisanej przez Was pracy dyplomowej. Jeśli chcecie się dokładnie dowiedzieć, co powinno się znaleźć w poszczególnych rozdziałach pracy dyplomowej, to zachęcamy Was do przeczytania kolejnych podrozdziałów naszego poradnika. Czytaj dalej: Rozdział teoretyczny. Spis zawartości. I. Wprowadzenie. II. Podejmujemy decyzje. III. Od czego zacząć pisanie pracy? IV. Struktura pracy dyplomowej. V. Techniczne opracowanie pracy. VI. Estetyka pracy dyplomowej. VII. Regulacje regulaminowe.
Kilka przykładów jak zbudować poprawny przypis do pracy licencjackiej lub magisterskiej: 1. Książka: [1]. J. Kowalski, Pieśń o chorym rowerzyście, Warszawa 1998, s. 52-72. Artykuł w pracy zbiorowej: [2]. Z. Budryka , Kryteria ocen nauczycieli z perspektywy uczniów [w:] Jakość szkolnictwa polskiego, red. J. Łukasiewicz , Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2004, s. 235-243. Cytowanie tej samej pozycji kilka razy po sobie: [3]. A. Brzeziński, Akwarystyka, Warszawa 1998, s. 40-41. [4]. Ibidem, s. 50 Cytowanie tej samej pozycji, przedzielonej innymi przypisami: [5]. M. Warmiński, Zoologia – metodyka pracy z tygrysami, Warszawa 1998, s. 23 – 25. [6]. J. Wojnicki, Poczta Polska – monografia historyczna, Pułtusk 2003, s. 15. [7]. M. Warmiński, Zoologia…, op. cit., s. 45 – 58. 3. Strona internetowa: [8]. Oficjalna strona internetowa Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami w Polsce, organizacji pożytku publicznego (dostęp 4. Artykuł z czasopisma: [9]. A. Tyburska, Nieletni sprawcy czynów karalnych, „Problemy opiekuńczo – wychowawcze”, 1999, nr 10, s. 5-7. 3. Akt prawny: [10]. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. ( nr 78, poz. 483). [11]. Ustawa z dnia 12 kwietnia 2001 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, ( nr 46, poz. 499 ze zm.). [12]. Art. 23 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym ( nr 57, poz. 507 ze zm.). Cytowanie tego samego aktu kilka razy po sobie: [13]. Art. 23 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym ( nr 57, poz. 507 ze zm.). [14]. Art. 37 ibidem. Dokument elektroniczny: [definicja dokumentu elektronicznego według art. 3 pkt 2 ustawy z 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (DzU z 2005 r. nr 64, poz. 565 z późn. zm.)]dokument elektroniczny musi spełnić cztery warunki: – być zbiorem danych, – stanowić odrębną całość znaczeniową, – mieć określoną strukturę wewnętrzną oraz – być zapisanym na jakimkolwiek informatycznym nośniku danych [15]. [ L. V. Smith., A dictionary of Cloud McKenzie, Cardiff 1998.
O to też często pytają Google studenci. Zacznijmy od tego, co ich wtedy najbardziej interesuje, czyli od wykazu skrótów w pracach magisterskich. Co w tym wykazie umieszczamy i gdzie ten wykaz umieszczamy w pracy? Wykaz skrótów najlepiej umieścić na początku pracy – zaraz po spisie treści. Takie umiejscowienie wynika z przydatności w tym miejscu. Czytelnik zaczynając lekturę pracy będzie wiedział, że w pracy są stosowane skróty, będzie mógł się z nimi zapoznać i tekst zwyczajnie będzie mu się lepiej czytać. Gdybyśmy umieścili wykaz skrótów na końcu pracy (co czasami się zdarza), to mogłoby się okazać, że czytelnik dowie się o nim już po zakończeniu lektury. Byłoby szkoda – umiejscowienie Wykazu skrótu na końcu pracy jest zwyczajnie nielogiczne. Oczywiście, nie zawsze trzeba umieszczać w pracy wykaz skrótów. Jeśli używamy tylko skrótów powszechnie znanych, typu „por.”, „op. cit.”, to absolutnie nie ma takiej potrzeby – to nawet by źle wyglądało. Wykaz skrótów ma sens, gdy wykorzystujemy w pracy skróty, które sami stworzyliśmy, albo są one rzadko używane lub wieloznaczne. To może kilka przykładów: AAN – Archiwum Akt Nowych w Warszawie LKP – Liga Kobiet Polskich MFW – Międzynarodowy Fundusz Walutowy – Monitor Polski NSA – Naczelny Sąd Administracyjny OS – Okrągły Stół PSB – Polski Słownik Biograficzny UKE – Urząd Komunikacji Elektronicznej USC – Urząd Stanu Cywilnego WLAN – Wireless Local Area Network – bezprzewodowa sieć lokalna Tytułujemy tę listę „Wykaz skrótów” i gotowe. I co ważne – jeśli już robimy Wykaz skrótów, to wtedy umieszczamy w nim prawie wszystkie skróty wykorzystane w pracy, również te powszechnie znane i używane, typu „ – Dziennik Ustaw”, czyli nawet te, których wyjaśnienie moglibyśmy sobie darować i nie tworzyć Wykazu skrótów. Są jednak wyjątki, nie należy umieszczać w wykazie skrótów typu „m. in. – między innymi”, czy „br. – bieżącego roku”. Przyjmuje się, że nie wyjaśniamy znaczenia następujących skrótów: bm., cm, m (i generalnie, jednostek miar, np. też hPa, godz., r., km/h), dr, dra, , hab., i nast., itd., itp., jn., jw., m. in., np., ok., prof., pt., s., tj., tzn., ub. m., ub. r. Wykaz skrótów ma sens, jeśli w naszej pracy dyplomowej są one używane często, gdy wielokrotnie używamy tych samych skrótów i jest ich dużo (w niektórych poradnikach piszą, że więcej niż 10). Gdy raz, czy dwa użyjemy jakiegoś skrótu, to lepiej będzie, jak wyjaśnimy jego znaczenie w przypisie, albo w ogóle wpiszemy pełną nazwę (a ewentualnie zaraz po niej w nawiasie skrót). Numeracja Stronę z Wykazem skrótów numerujemy, jednak numer możemy na tej stronie pozostawić niewidoczny. Możemy też pozostawić, jako widoczny. Niektóre poradniki zalecają, aby numer był niewidoczny – aby potraktować tę stronę podobnie jak stronę ze spisem, czyli ma ona numer, ale jest on niewidoczny, jest ta strona liczona, ale nie widać na niej numeru. Nam wydaje się to niepotrzebną komplikacją. Raz, że nie wszyscy wiedzą, jak to w Wordzie zrobić – jak zrobić, aby inna strona niż pierwsza nie miała widocznego numeru (to zabawa z sekcjami), a dwa – po co? Względy estetyczne nie powinny górować nad praktycznymi. Lepiej, żeby był ten numer i nie było wątpliwości, że to jest właśnie ten Wykaz, który jest w spisie treści, a nie jakiś inny, albo żeby nie trzeba było przewracać kolejnej strony, żeby upewnić się, że to właśnie jest ta strona (na przykład) druga, gdy chce się to np. podać w przypisie. Przy okazji I przy okazji, taka rada praktyczna z własnego doświadczenia jako studenta – jak nie wiesz, co jak ma wyglądać, to bierz pierwszą lepszą książkę naukową i naśladuj. Prace dyplomowe są konstruowane na podobnych zasadach jak opracowania naukowe. Oczywiście, w dobie Internetu możesz również zajrzeć do jakiejś dobrej pracy magisterskiej, czy licencjackiej aby się na niej wzorować. Gdy jednak nie będzie w niej tego, co Cię interesuje, to z powodzeniem możesz naśladować autora innej pracy naukowej. Wykaz symboli Jeśli w pracy używamy różnych symboli, to także możemy zrobić ich wykaz. Umieszczamy go zaraz po Wykazie skrótów, a jeśli w pracy nie ma Wykazu skrótów, to zaraz po Spisie treści. Wyjaśnienie Ta porada była o Wykazie skrótów w pracy dyplomowej. Zatytułowaliśmy ją jednak „Skróty w pracy magisterskiej”, gdyż z naszych statystyk wynika, że tego najczęściej szukali studenci odwiedzający naszą stronę. Wpisywali w Google też inne wyrażenia, jak „wykaz skrótów praca magisterska”, „wykaz skrótów w pracy magisterskiej”, „jak zrobić wykaz skrótów w pracy magisterskiej”, „wykaz skrótów w pracy licencjackiej” i „wykaz skrótów w pracy magisterskiej przykład”. „Skróty w pracy magisterskiej” jednak rządziły.
Strona główna → Dla Studentów → Praca licencjacka → Zasady realizacji prac licencjackich Główne elementy pracy licencjackiej Strona tytułowa Stanowi wizytówkę pracy licencjackiej. Zawiera najistotniejsze informacje dotyczące samej pracy, tzn. tytuł, imię i nazwisko autora (studenta), imię i nazwisko promotora pracy, nazwę uczelni oraz rok, w którym została napisana, a także nr albumu studenta. Przykład strony tytułowej: Spis treści Powinien być umieszczony zaraz po stronie tytułowej. Zawiera wypunktowane wszystkie części składowe pracy (rozdziały, podrozdziały itp.) ze wskazaniem strony, na której się znajdują. Przykładowy spis treści: Wstęp Rozpoczyna część merytoryczną pracy licencjackiej. Zawiera wprowadzenie do pracy, ogólne uzasadnienie wyboru tematu, krótki opis zawartości poszczególnych rozdziałów. Powinien znaleźć się w nim również cel pracy oraz jej kryteria, czyli krótka odpowiedz na pytanie o czym jest praca i jakie założenia chcemy w niej udowodnić lub opisać. Wstęp powinien być tak napisany, aby zachęcał do zapoznania się z dalszą treścią opracowania. Ten fragment pracy najlepiej jest napisać na samym końcu, gdyż w trakcie tworzenia pracy licencjackiej jej początkowe założenia mogą ulec zmianie. Rozdział i podrozdział Każdy nowy rozdział zawarty w pracy powinien zaczynać się od nowej strony. Natomiast podrozdział nie musi zaczynać się od nowej strony. Jeden jaki i drugi element pracy powinien być zaakcentowany (typo)graficznie, tj. jego numer i tytuł powinien być podany większą lub/i pogrubioną czcionką. Podrozdziały powinny znaleźć się w spisie treści. Przykład zastosowania rozdziału i podrozdziałów w pracy: Układ poszczególnych elementów pracy. Poszczególne elementy pracy tj. rozdziały, podrozdziały, ilustracje, wykresy, tabele, opisy do ilustracji itp. staramy się stosować tak, żeby to było zgodne ze sztuką łamania tekstów oraz podstawową estetyką pracy. Nie pozostawiamy zbyt dużej ilości pustego (niezapisanego) miejsca w pracy na końcu strony (wyjątkiem jest sytuacja, gdy mamy doczynienia z zakończeniem rozdziału i koniecznością rozpoczęcia kolejnego od nowej strony). W przypadku podrozdziału na dole strony muszą być, oprócz tytułu podrozdziału, co najmniej dwa wiersze tekstu. Jeśli się nie mieszczą – należy przenieść tytuł podrozdziału na nową stronę. Opis do ilustracji, wykresu itp. musi być zamieszczony bezpośrednio pod ilustracją. W sytuacji gdy opis nie mieści się pod ilustracją na jednej stronie, należy przenieść całość na drugą stronę. Staramy się, aby praca była przejrzysta i czytelna, dlatego stosujemy np. podwójny odstęp pomiędzy poszczególnymi fragmentami tekstu. Numeracja stron. Każda strona pracy licencjackiej powinna posiadać swój numer. Wyjątek stanowi strona tytułowa, której numeru nie nadajemy, ale numerację od niej rozpoczynamy. Numer strony umieszczamy na dole strony, najlepiej na środku lub w prawym rogu. Marginesy. W pracy licencjackiej stosujemy następujące wielkości marginesów: lewy – 35 mm, prawy – 25 mm, dolny i górny – 25 mm. Margines lewy pozostawiamy większy ze względu na to, że w tym miejscu praca będzie oprawiana. Zamieszczanie ilustracji, fotografii w pracy. W sferze ilustracyjnej prac licencjackich można (prawie) wszystko. Ale należy pamiętać o kilku prostych zasadach. Przede wszystkim (1) ilustracje trzeba wybierać i dołączać z sensem , co oznacza, że do każdej z nich musi być odniesienie w treści pracy (innymi słowy każda musi być w tekście pracy omówiona). (2) Ilustracje powinny być ponumerowane (numeracja ciągła). (3) Każda ilustracja powinna mieć swój tytuł oraz (4) podane źródło (skąd została wzięta) wg zasad ogólnych (czyli jak w przypisach źródłowych) względnie adnotację “oprac. własne”. (5) Spis ilustracji jako aneks dołączony na końcu pracy licencjackiej jest wskazany w przypadkach, kiedy ilustracji jest sporo. Ilustracje w pracy licencjackiej mogą być liczone do jej minimalnej objętości, jeżeli (a) są wtopione w tekst, a nie dołączone na końcu pracy w formie załączników,(b) nie jest ich przesadnie dużo. Jak nie wiemy kto jest autorem pracy/dzieła (zdjęcia, rysunku etc.) to wystarczy podać źródło (np. stronę internetową, numer czasopisma). Przykład zastosowania ilustracji w pracy: Cytaty. Każdy tekst cytowany w pracy musi być odpowiednio oznaczony tzw. cudzysłowem „ … „ i oczywiście być opatrzony przypisem źródłowym lub polemicznym, zgodnie z zasadą tworzenia przypisu dolnego. Przy pracach licencjackich nie ma ściśle określonego maksymalnego pułapu cytowania, jest on tylko zdroworozsądkowy, tzn. jeżeli np. 50% objętości pracy byłoby wypełnione cytatami (nawet zaznaczonymi cudzysłowem i ze wskazanymi w przypisach źródłami), to może wzbudzać podejrzenia, że nie został samodzielnie napisana. Duża liczba profesjonalnie podanych cytatów, przy zachowaniu samodzielnego i twórczego toku wywodu – jest atutem, a nie uchybieniem w pracy naukowej (w tym licencjackiej). Przykład użycia cytatu w tekście: Cytat oprócz zastosowania cudzysłowia nie musi być dodatkowo wyróżniany w tekście. W zależności od upodobania lub/i wrażliwości estetycznej autora pracy tekst cytowany może zostać napisany np. kursywą. Nie ma potrzeby cytowania wypowiedzi ustnej np. dziennikarzy z radia czy z telewizji, o ile nie stanowią owe cytaty kwestii absolutnie kluczowej i bezwzględnie potrzebnej dla przeprowadzenia głównej tezy pracy licencjackiej. Jeżeli cytowanie jest konieczne, można opisać źródło, z którego pochodzi cytat w przypisie. Najprościej w takim przypadku napisać zdanie o tym co kto i gdzie powiedział w formie opisu, a nie cytatu. Przypisy Przypis (dolny, końcowy) to wydzielona część pracy wskazująca na zastosowane w pracy źródło cytowania, odwołania autora do określonego tekstu. Zasada tworzenia przypisów sprowadza się do użycia odsyłacza w postaci cyfry najczęściej arabskiej pod koniec tekstu cytowanego. Odsyłacz w tekście znajduje się po znaku interpunkcyjnym cytowanego fragmentu tekstu. Przypis dolny edytor tekstu umiejscawia na dole strony lub pod koniec całego dokumentu, oddzielając go od reszty tekstu podłużną ciągłą linią. Cyfra przypisu tożsama jest z cyfrą cytowanego tekstu, dzięki czemu test jest spójny. Numeracja przypisów jest zazwyczaj ciągła. W przypisach wskazujemy na źródło zawarte w bibliografii, stosując tzw. opis bibliograficzny składający się z nazwiska autora, tytułu publikacji, daty i miejsca wydania i strony w publikacji, z której został zastosowany cytat lub do której odwołuje się nasz fragment tekstu. Interlinia w przypisach powinna być pojedyncza. Przypisy bibliograficzne dla źródeł internetowych zaczynają dopiero podlegać jakiejkolwiek standaryzacji. W sieci funkcjonuje bardzo wartościowy (i zarazem praktyczny!) opis dwóch różnych standardów cytowania (wskazywania na źródła) z Internetu. Zajrzyjcie tutaj: Oba opisane sposoby cytowania w przypisach i wskazywania w bibliografiach internetowych źródeł informacji są z punku widzenia ID WSR/WSTH odpowiednie. Przykład zastosowania przypisu w pracy: Przykład zastosowania przypisu jako tekstu wyjaśniającego lub wskazującego dodatkowe informacje do fragmentu tekstu: Przykład zastosowania kilku przypisów w krótkim fragmencie tekstu odwołujących się do tego samego źródła bibliograficznego: Zakończenie / Podsumowanie Powinno stanowić ostateczne podsumowanie treści merytorycznej pracy licencjackiej. Zakończenie zaczynamy od kilku zdań nawiązujących do tematu pracy. Podajemy ponownie cel pracy, aby następnie określić czy udało nam się go w pracy zrealizować. Jeśli praca miała charakter badawczy dobrze jest wymienić zastosowane metody badawcze oraz ich sprawdzalność i uzyskane dzięki nim efekty. Najwięcej uwagi w zakończeniu poświęcamy na sformułowanie wniosków oraz na odpowiedzi na postawione wcześniej hipotezy. Na koniec warto nadmienić o ewentualnej celowości kontynuowania dalszych rozważań nad tematem pracy lub zaproponować przewidywany kierunek rozwoju omawianej dziedziny. Bibliografia To uporządkowany (najwcześniej alfabetycznie) spis publikacji książkowych, czasopism itp., do których autor odwoływał się w swojej pracy licencjackiej. Bibliografia stanowi obowiązkowy element pracy mającej charakter naukowy, pozwalający na weryfikację treści pracy. Standardowy opis bibliograficzny powinien składać się z następujących części: nazwisko i pierwsza litera imienia autora publikacji tytuł publikacji nazwa wydawnictwa rok i miejsce wydania Przykład zapisu w bibliografii: W bibliografii różne rodzaje źródeł, z których student korzystał, powinny być zapisane oddzielnie. Osobny spis powinny stanowić literatura naukowa (publikacje książkowe), literatura cykliczna (czasopisma, periodyki, magazyny), źródła internetowe . Literatura cykliczna to po prostu tytuły prasowe; do prac naukowych najczęściej wykorzystujemy czasopisma naukowe i branżowe, ale przecież nie tylko takie; Rzeczpospolita, Newsweek czy nawet Twój Styl to też wydawnictwa cykliczne i mogą (nawet powinny, jeśli były wykorzystane przy pisaniu pracy) znaleźć się w bibliografii. Internetowe wersje czasopism nie można zaliczyć w bibliografii do literatury cyklicznej. To po prostu strony internetowe. Warto w tej sytuacji poszukać danego tekstu/artykułu w wersji drukowanej czasopisma. Jeśli tak, czasopismo to powinno się znaleźć w bibliografii pracy w części “wydawnictwa cykliczne”. Aneksy i załączniki Nie są obowiązkowym elementem pracy licencjackiej. W załącznikach/aneksach można umieścić dłuższe dokumenty źródłowe kluczowe dla wywodu lub odbioru i zrozumienia pracy (np. regulaminy, ustawy, rozporządzania etc.), ilustracje, tabele, ulotki, foldery i tym podobne materiały, które nie mieszczą się w przypisach i nie są też integralną częścią pracy. W przypadku prac o charakterze badawczym w aneksie można umieścić przykład kwestionariusza, który został użyty do wykonania badań. Objętość pracy Podstawową objętość pracy stanowi tekst zawarty w rozdziałach oraz podrozdziałach począwszy od wstępu, aż po zakończenie. Dodatkowo do objętości pracy wlicza się strona tytułowa, strona z podziękowaniami lub dedykacją, spis treści, bibliografia oraz spis ilustracji, tabel, wykresów itp. Nie liczą się za to aneksy i załączniki. Praca licencjacka powinna liczyć nie mniej niż 50 stron. Pracę drukujemy jednostronnie.. System antyplagiatowy AntyPlagiat Cytaty zaznaczone jako cytaty, czyli w następujący sposób „ … ” (wraz z podanym źródłem) nie są w żadnej mierze plagiatem. Weryfikacja prac programem antyplagiatowym w WSTH będzie dokonywana w stosunku do wybranych prac i już po ich złożeniu. Procedura sprawdzania czy dana praca jest plagiatem jest następująca: (1) program antyplagiatowy informuje jaką część pracy (procentowo) stanowią cytaty; (2) jeśli jest to mniej niż 8% – wówczas uważa się pracę za zweryfikowaną pozytywnie; (3) jeśli jest to więcej niż 8% – wówczas dokonuje się przeglądu pracy, żeby określić jaka część cytatów to cytaty uprawnione (tzn. zaznaczone cudzysłowem i opisane przypisem), a jaka nie; (4) jeżeli okazuje się, że w pracy, której więcej niż 8% objętości stanowią cytaty, cytowania dokonano zgodnie z zasadami cytowania naukowego – nie ma problemu i wówczas uważa się, pracę za zweryfikowaną pozytywnie; (5) jeżeli w takiej pracy znajdują się cytaty w formie plagiatu (bez cudzysłowu i wskazania źródeł) wówczas taka praca zostaje zweryfikowana negatywnie – jako plagiat. Program antyplagiatowy sprawdza ciągi wyrazów i to w całym Internecie. Te ciągi wyrazów – jak wynika z badań i wieloletnich już doświadczeń – mogą się bez świadomego nadużycia ze strony autora pracy (czyli przypadkowo) powtórzyć w kilku procentach objętości pracy. Jeżeli wartość ta przekracza 8% (łącznie z cytatami zaznaczonymi), wówczas praca jest sprawdzana szczegółowo. Oświadczenie antyplagiatowe Oświadczenie antyplagiatowe zobowiązany jest złożyć każdy student przystępujący do obrony licencjackiej, jako oddzielny dokument (nie załączony do pracy). Oświadczenie najlepiej zdać w momencie składania pracy do sekretariatu. Jeżeli ktoś waha się czy może podpisać takie oświadczenie, lepiej niech go nie podpisuje i nie składa pracy, tylko napisze ją na nowo. Elektroniczna wersja pracy licencjackiej Elektroniczna wersja pracy Do wersji drukowanej, oprawionej pracy licencjackiej student dołącza płytę CD/DVD. Na nośniku powinny zaleźć się następujące elementy: plik z elektroniczną wersją pracy licencjackiej zapisany w formacie doc, docx, pdf; folder o nazwie „załączniki”, który zawiera printscrny, skany, zdjęcia cytowanych fragmentów z testu z literatury naukowej, cyklicznej oraz źródeł internetowych Skany, printscreeny materiałów Sakny i printscreeny są niezbędne jako załączniki (wyłącznie) do elektronicznej wersji pracy. Materiały wykorzystywane przy pisaniu pracy książki (pełna bibliografia) muszą zawierać także skany pierwszej strony okładki (względnie strony tytułowej). W wypadku printscreenów to formalnie powinno być tak: (a) jeśli mają one być ilustracjami w pracy licencjackiej (wtopionymi w jej treść) – powinny być ponumerowane, zatytułowane oraz powinno być wskazane ich źródło; (b) jeśli mają one być dokumentacją źródła informacji wykorzystanego przy pisaniu pracy licencjackiej – powinny one być zrobione osobiście przez studenta, a ich źródło (czyli strona internetowa, z której pochodzą), powinno być wykazane w bibliografii.
jak tworzyć przypisy w pracy licencjackiej